FAQ over verwarming. Verwarmen met gas of elektrisch?

Wat is nu precies een CV HR ketel?

Iedereen weet wel wat een CV ketel is. En HR staat voor hoog rendement bij gasketels.

Het wordt gebruikt als aanduiding voor ketels met meer dan 100% rendement. Kan dat? Nee, natuurlijk niet.  Zie hieronder. Maar… heeft u er wel eens over nagedacht waarom u uw huis met zo’n CV ketel verwarmt? Anders gezegd: is centrale verwarming eigenlijk wel zo’n goede optie?
Gaat u maar na: uw ketel produceert warmte op een plaats (doorgaans de zolder) waar u die warmte niet nodig heeft. Vervolgens moet die warmte getransporteerd worden naar de plek of plekken waar u hem wel wilt hebben. Dat is vaak de woonkamer, soms de badkamer, soms ook een slaap of studeerkamer. Maar meestal niet tegelijkertijd. Om dat te kunnen doen is er een ingewikkeld stelsel buizen, een heleboel water en een of meerdere elektrische pompen nodig. Dat kost niet alleen geld maar ook (vrij veel!) energie…Dat daarbij eigenlijk alle kamers gewoon altijd warm worden gehouden omdat anders de CV ketel zijn warmte niet goed kwijt kan, en de stilstandsverliezen* heel hoog oplopen, is helaas weinig aan te doen… Leest u ook dit artikel hierover.

Wat is rendement?

Dat is de nuttige hoeveelheid energie (warmte dus voor een CV ketel) gedeeld door de totaal vrijkomende energie uit het gas, uitgedrukt in procenten. Dus: Rendement = (nuttige warmte)/(totale warmte) X 100%.
Hoe hoger het getal, hoe zuiniger je kunt verwarmen. 

Hoe kan een rendementsgetal dan hoger zijn dan 100% ?

Dat kan ook niet. Maar door een reken-trucje uit te halen wordt het getal bij gas HR ketels (er staat dan 107%) wat mooier gemaakt. Als gas verbrandt komt er warmte (de vlam), CO2 en waterdamp vrij. Wanneer die waterdamp condenseert tot water, komt daar ook weer wat warmte bij vrij. Die warmte wordt als een “cadeautje” beschouwd en alleen boven de breukstreep (nuttige warmte + condensatiewarmte) meegeteld. Wat ook als een cadeautje wordt geteld, vooral bij modulerende ketels, is de warmte die de (elektrische) circulatiepomp aan het water afstaat. Dit is bij kleinere ketels soms wel 2%! Dat u dit via de elektra-rekening toch betaalt, zal duidelijk zijn.

Ik heb een oude(re) HR ketel met 96% rendement. Hoe zit dat dan?

Het bovenstaande trucje wordt door alle gasketelfabrikanten sinds 1997 toegepast. Bij een HR ketel van voor 1997 werd dat niet gedaan. Een rendement van 96% van “vroeger” is hetzelfde als een rendement van 107% nu. Het verschil is steeds ongeveer 10-11%. De nieuwe ketel is dus niet zuiniger dan uw oude HR ketel.

Wat is een HRe ketel?

Dit is een CV ketel waarbij in de zelfde kast een stroomaggregaat is ingebouwd. Dat stroomaggregaat bestaat uit een motortje dat op aardgas loopt en aan een generator gekoppeld is, net als bij uw auto dus. De generator levert stroom, de uitlaatgassen worden gebruikt om het water van de cv ketel te verwarmen. Omdat het motortje maar klein is, levert het onvoldoende warmte om het huis te verwarmen, daarom zit er ook een gewone Hr CV ketel in het toestel. Daarom ook gebruikt de HRe ketel meer gas dan een gewone HR cv ketel, want die stroom wordt gewoon met gas opgewekt. Het is dus, in tegenstelling met wat de Eneco reclame beweert, niet duurzaam.

Wat is een hybride CV ketel?

De combinatie van een gewone gas-CV ketel en een warmtepomp wordt een hybride CV ketel genoemd. Feitelijk

zijn het gewoon 2 geheel gescheiden systemen die uw CV installatie (dus CV leidingen en radiatoren/vloerverwarmingen) voeden, maar niet tegelijkertijd. Soms worden hiervoor warmtepompen toegepast die hun warmte uit uw huis halen i.p.v. van buiten. Zie deze link. Vooral die laatste systemen moeten wij sterk afraden. Ze hebben geen enkele toegevoegde waarde en kosten alleen erg veel geld.

Haalt een gas CV ketel (HR ketel) altijd het opgegeven rendement?

Nee, bij lange na niet. De opgegeven getallen gelden alleen onder ideale (laboratorium) omstandigheden en alleen zolang de ketel brandt. De verliezen die in de rest van de installatie (leidingen, radiatoren, enz.) en in de ketel zelf optreden (stilstandsverliezen*) worden niet meegerekend in het rendement zoals de fabrikant van de ketel dat opgeeft. Wat dus wel wordt opgeteld in dat opgegeven rendement is de warmte die de elektrische circulatiepomp aan het CV-water afgeeft, zonder dus het energieverbruik (stroom) van de pomp mee te rekenen. Alleen al hierdoor wordt het rendementsgetal zo’n 2% hoger… maar helaas betaalt u die stroom via uw elektra-rekening natuurlijk wel…

*Stilstandsverliezen

Een belangrijke bron van energieverlies bij een gas CV ketel installatie. Wanneer een CV ketel afslaat omdat de thermostaat aangeeft dat de temperatuur in de kamer is bereikt en vervolgens lang genoeg afstaat om (bijna) helemaal af te koelen, gaat de in het systeem (ketel zelf, leidingen, radiatoren en het CV water) reeds opgeslagen warmte verloren. Deze verliezen zijn vooral groot in de overgangsperioden, wanneer uw huis maar een beetje warmte nodig heeft om op temperatuur te blijven. De ketel produceert dan zelfs in de laagste stand veel meer warmte dan nodig is.
Het teveel aan warmte gaat dan via de schoorsteen verloren. Hoeveel dat is leest u hier.

Hoe kan ik dan zo zuinig mogelijk verwarmen met mijn CV ketel?

• Zorg dat de ketel en de brander goed schoon zijn.
• Zorg ervoor dat de waterdruk in de installatie op pijl is.
• Stel de watertemperatuur van de ketel niet te hoog in. Beter nog: stel hem zo laag mogelijk in, maar niet lager dan 40º bij een HR gasketel, anders gaat hij pendelen en gebruikt juist véél meer gas.*
• Controleert u eens hoeveel het debiet (de stromingssnelheid) en de aanvoer- en retourtemperaturen van het water in uw CV zijn. Vaak is het debiet véél te hoog (>20 ltr/min) en het temperatuurverschil (<5º) daardoor veel te klein.
• Bestrijd (valse) tocht. Ook in een goed geïsoleerd huis kan het tochten, b.v. wanneer de deur naar de gang open staat.
• Monteer radiatorthermostaten, en zet die zo laag mogelijk in ruimtes die u niet of nauwelijks gebruikt.
• Vergeet niet de ketel/verwarming aan het einde van de winter op zomerstand te zetten!

*Gebruikt u een modulerende elektrische CV ketel dan kunt u de watertemperatuur zonder bezwaar op 30 graden zetten.

Daarnaast geldt altijd dat hoe lager u de thermostaat instelt, hoe zuiniger u verwarmt.
Kijk ook bij RADIATOREN of VLOERVERWARMING.

Is een combiketel zuiniger dan een CV ketel en apart warmwatertoestel?

Nee, vaak niet. Hij neemt alleen minder plaats in en is gemakkelijker (dus voordeliger) te installeren. En dat is en was precies de enige reden om met een combiketel op de markt te komen!! Met een aparte warm water voorziening kan voor een ketel met veel kleiner vermogen gekozen worden. Een modern eengezinshuis heeft niet meer dan ongeveer 6 kW aan verwarmingsvermogen nodig. Voor comfortabel warm water heeft u daarentegen minimaal zo’n 15-20 kW vermogen nodig, en dat maar enkele keren per dag. De combiketel wordt daarmee feitelijk “een Lelijke Eend met een Ferrari motor”, waarmee je het grootste deel van het stookseizoen “in de file rijdt”. Niet echt zuinig dus…

Een elektrische ketel, kan dat?

Wist u dat er ook elektrische CV ketels bestaan? Wat hier boven over de gasgestookte CV ketel staat, geldt natuurlijk ook in zekere mate voor de elektrische CV ketel, maar niet alles. Daarom is het rendement van een elektrische ketel een belangrijk stuk hoger dan van een gas-HR ketel, alleen al omdat er niets door de schoorsteen verloren gaat, er is helemaal geen schoorsteen meer. De andere verliezen en warmte verlies in de CV leidingen, zijn er nog wel maar aanzienlijk kleiner dan bij een gasgestookte ketel. De reden: een elektrische CV ketel kan met een veel lagere aanvoertemperatuur werken. Hij kan op een véél lager pitje “branden”* dan zelfs de modernste gas CV, en dat bij een constante watertemperatuur.** En vooral: er zijn  geen stilstandsverliezen, want er is geen schoorsteen! Daarbij heeft de elektrische CV ketel gewoon het grote voordeel dat u op een hele snelle en gemakkelijke manier en tegen een lage investering uw huis in één keer gasvrij kunt maken. 

Wanneer u een modulerende elektrische CV ketel heeft of overweegt, zijn de volgende tips belangrijk voor een zo laag mogelijk energiegebruik:

• Stel de aanvoertemp. zo laag mogelijk in, dit kan tot 30º.
• Bij weersafhankelijke regeling kiest u de stooklijn die met de laagst mogelijke temperatuur werkt.
• Krijgt u het niet warm genoeg dan verhoogt u de aanvoertemp. resp. de stooklijn met steeds een paar graden, totdat u de juiste temperatuur bereikt.

* Maar let op: dat geldt alleen voor de elektrische modulerende (proportioneel geregelde) ketels, en dat zijn er maar een paar! De Kospel ketels in ons assortiment zijn allemaal modulerend en ook vaak weersafhankelijk geregeld. Weersafhankelijk regelen verlaagt uw stookkosten met zo’n 20% bij een elektrische CV! (bij een Gas HR ketel scheelt het niet meer dan max. 5%)

** Die lage constante aanvoertemperatuur maakt juist de E-ketel heel geschikt voor vloerverwarming, beter dan een gas HR CV ketel.

Mijn radiatoren worden erg heet, kan ik daar wat aan doen?

Ja, tenzij u stadsverwarming heeft (zie hieronder). De beste (compromis) temperatuur voor de radiatoren is ongeveer 60-max. 70 graden bij oudere minder goed geïsoleerde woningen en 40-50 graden in goed geïsoleerde woningen, mits de radiatoren voor die lage temp. geschikt zijn.  De watertemperatuur kunt u meestal op uw CV ketel instellen. Maar wanneer het water dat door de radiatoren stroomt kouder wordt (met een modulerende thermostaat regelt een gas-CV het CV-water naar een lagere temperatuur), dan geeft dat extra verliezen wanneer die watertemperatuur te ver terug loopt om de radiatoren nog warmte te laten afgeven, terwijl de ketel blijft branden.

Wat is moduleren?

Moduleren is een term die door de CV ketel fabrikanten wordt gebruikt om het hoger en lager regelen van de vlam (soms glijdend, maar meestal in een aantal stappen) in de ketel te beschrijven (in de elektrotechniek heet dat al meer dan 80 jaar “proportioneel regelen”). In theorie zou het beter zijn om de vlam zo laag mogelijk te laten branden, omdat de lagere keteltemperatuur een zuiniger bedrijf met zich mee brengt. In praktijk gaat dit meestal niet op, omdat bij de lage stand de ketel heel lang achtereen brandt, en dus ook de pomp steeds heel lang draait. Dit kost u evenveel aan elektra als een paar forse gloeilampen die voortdurend branden, en die zijn inmiddels verboden*.. Belangrijker nog: bij de lage stand van de vlam wordt de verbranding slechter, en er dus komt er minder warmte uit het gas dan bij een hogere stand van de vlam. Als uw verwarming met radiatoren werkt, is er ook nog het nadeel, dat de radiatoren bij de lage watertemperatuur hun warmte niet meer in de kamer kwijt kunnen. Het warme water gaat dus bijna even warm weer terug naar de ketel. (Dat geldt niet/veel minder voor vloerverwarming of lage temperatuur radiatoren.) Dit geeft extra verliezen. Zuinig verwarmen betekent A: zoveel mogelijk warmte uit het gas halen en B: zoveel mogelijk van die warmte naar de radiatoren brengen om uw kamers te verwarmen. En daarvoor moet de vlam juist niet te klein zijn en het water warm genoeg.

*Die hoge stroomkosten van de pomp gelden voor CV ketels die met een klassieke wisselstroom-pomp zijn uitgerust. Met de moderne gelijkstroompompen (vaak als high efficiency pompen aangeduid) is het gelukkig een stuk minder.

Wat is een modulerende thermostaat?

Eigenlijk bestaat er geen modulerende thermostaat. De ketel bepaalt zelf aan de hand van de watertemperatuur of hij hoger of juist lager moet branden. De zgn. modulerende thermostaat geeft de ketel een signaal om lager (zo laag mogelijk) te gaan branden als de ingestelde (kamer*)temperatuur is bereikt. Dit heeft wel het voordeel dat een doorschieten van de temperatuur wordt voorkomen, maar het nadeel dat de ingestelde temperatuur nooit wordt bereikt en de ketel langdurig op een laag pitje blijft branden. Het gevolg is veel warmteverlies door de leidingen en vooral ook door de schoorsteen, omdat in die laagste stand de vlam niet optimaal kan branden.  En ook een hogere elektra rekening (zie ook hierboven).

*Alleen met een “modulerende” thermostaat.

Is een aan/uit thermostaat dan beter dan een modulerende?

Ja en nee. Bij de ThermoColor+ thermostaten wordt de ketel steeds ingeschakeld wanneer dat nodig is, en uitgeschakeld wanneer dat kan. Dat werkt altijd zuiniger dan de ketel steeds te laten branden, wanneer dat niet nodig is. Aan/uit thermostaten, dus ook de ThermoColor+ zullen bij opwarmen van lagere (nacht) temperatuur naar hogere (dag)temperatuur deze hogere temperatuur (soms veel) sneller bereiken dan een modulerende thermostaat. Maar er kan dan soms wel een temperatuurpiek ontstaan. Als dat gebeurt, is het makkelijk te voorkomen door de max. temperatuur van het ketelwater te verlagen. Dit kan eenvoudig op alle ketels, meestal met een draaiknop. In bijna alle gevallen is een watertemperatuur van 60 graden ruim voldoende. Zo brandt de ketel niet te laag en lang genoeg en voorkomt u onnodige verliezen in leidingen en door de schoorsteen.

Wat is een optimaliserende thermostaat?

Optimaliseren houdt in dat de thermostaat zelf leert uit te rekenen, wanneer de ketel aan moet, om op het ingestelde tijdstip de ingestelde temperatuur te bereiken. Dit leerproces duurt altijd 3 dagen. Maar als na die drie dagen het weer plotseling omslaat, b.v. van nachtvorst naar +10 graden, is de thermostaat van slag en wordt het veel te vroeg warm in huis. Optimaliseren werkt eigenlijk alleen goed bij een constant weerpatroon. Bij snel wisselende weersomstandigheden (zoals in Nederland) kan het systeem dus gemakkelijk in de war raken.

Nieuw of pas verbouwd huis?

U zou wel eens kunnen schrikken van de stookkosten in het eerste winterseizoen in het nieuwe huis. De oorzaak hiervan is de grote hoeveelheid vocht die zich nog in de wanden en vloeren bevindt. Dit vocht verdampt tijdens het stoken en de (verdampings)warmte die daarvoor nodig is levert uw verwarming. Daar is niets aan te doen. Maar gelukkig heeft u er meestal maar één stookseizoen last van. U zult zien dat in het volgende seizoen de stookkosten aanzienlijk lager zijn.
 

Stads- of wijkverwarming

Hoe kan ik de temperatuur van het water dat door mijn radiatoren gaat, regelen?
Dat kan niet. Die wordt in de centrale geregeld.

Kan de temperatuur in huis bij stadsverwarming ook met een kamerthermostaat geregeld worden?
Ja, dat kan. Er moet dan wel eerst een elektrische klep in de meterkast geplaatst worden, in de warme aanvoerleiding. De (klok)thermostaat bedient dan die klep. Alle ThermoColor+ thermostaten zijn hiervoor geschikt. Als u met een ruimtethermostaat regelt moeten eventuele radiatorthermostaten in die kamer vol open gedraaid worden. (U hoeft ze niet te verwijderen.)

Radiatoren of vloerverwarming?

Is vloerverwarming zuiniger dan radiatoren?
Meestal wel. Met vloerverwarming wordt de kamer van onder af verwarmd, waardoor u zich bij een lagere temperatuur al behaaglijk voelt, ook omdat u warme voeten houdt. Bij verstandig gebruik kan vloer-verwarming u zelfs tot 20% stookkosten besparen. Bij vloerverwarming met een CV ketel kunt u de temperatuur van de ketel het beste instellen op ongeveer 60 graden. Dat is een goed compromis voor de radiatoren in andere kamers en de vloerverwarming. De vloer wordt natuurlijk niet 60 graden. Door mengen van aanvoer en retourwater in de vloerverdeelunit wordt dit eerst afgekoeld naar max. zo’n 40 graden. Maar als u echt voor zuinig stoken gaat gebruik dan uitsluitend vloerverwarming en geen radiatoren.

Wat zijn de nadelen van vloerverwarming?

Uw huis warmt langzamer op dan met radiatoren. Het koelt ook langzamer af. Vloerverwarming op de CV ketel is relatief duur in aanleg, en maakt de vloer dikker, wat niet in iedere situatie mogelijk is. (Dit geldt niet voor elektrische vloerverwarming: lage aanlegkosten en gering dikker worden van de vloer.)

CV met vloerverwarming en radiatoren

Meestal wordt bij aanleg van vloerverwarming alleen de woonkamer, evt. met (open) keuken gedaan. De andere ruimtes houden radiatoren. De temperatuurregeling van de vloer moet dan gescheiden worden van de temperatuurregeling van de andere ruimtes. Daar zijn goede oplossingen voor. Maar het wordt in de praktijk nog wel eens vergeten waardoor ook vaak klachten over een slechte regeling ontstaan. Soms wordt vloerverwarming als zgn. bijverwarming aangelegd, waarbij dezelfde ruimte ook radiatoren heeft. Als u dit van plan bent, bedenk dan dat de temperatuur in de kamer nog lastiger te regelen is. En wat hierboven over besparing op stookkosten staat, geldt dan ook niet meer. Het is comfortabeler en voordeliger (in aanleg) om te kiezen voor ofwel vloerverwarming (zuiniger) ofwel radiatoren (sneller).

Vloerverwarming aanleggen?

Belangrijke punten om op te letten.
Wanneer u van plan bent om vloerverwarming op de CV ketel aan te (laten) leggen zijn er een aantal zaken van groot belang:

Kwaliteit van de vloerverwarmingsbuizen

De kwaliteit van de buizen in de vloer. Overtuig u ervan dat de kunststof buizen die voor uw vloerverwarming gebruikt worden, absoluut diffusiedicht zijn. Veel van de kunststof buizen die gebruikt worden laten zuurstof door. Uw CV ketel wordt dan langzaam maar héél zeker van binnen uit door corrosie weggevreten. Soms in minder dan 3 jaar. Gevolg: u kunt om de 3 tot 5 jaar een nieuwe CV ketel aanschaffen.

Vloerverwarming infrezen

Infrezen van de vloerverwarming wordt vaak gedaan maar is geen goed idee. De verwarmingsbuizen liggen dan helemaal in beton/cement en dat heeft een heel slechte warmtegeleiding (tenzij het een anhydride vloer of een vloer met toevoeging voor goede warmtegeleiding is). De buizen kunnen hun warmte dus niet goed kwijt en uw vloer wordt onvoldoende warm. Bedenk ook dat u bij infrezen de vloer onder de buizen niet kunt isoleren. Dit kost u bij een ongeïsoleerde begane-grond vloer met daaronder de koude kruipruimte echt onnodig veel gas.

Vloerverwarmingsbuizen leggen

Een goede methode is om de buizen op een isolatiedeken te leggen en over de buizen een bewapening te spannen. Vervolgens het geheel ingieten met een voor vloerverwarming geschikte cement. Isolerende kunststof profielplaten zonder warmteverdeelfolie (b.v. aluminium) waar de buis in wordt gelegd hebben hetzelfde nadeel als infrezen. Voor noppenplaten geldt dit ook maar in wat mindere mate.

Regeling vloerverwarming

Let erop welke regeling uw vloerverwarming krijgt. Wanneer u vloerverwarming combineert met radiatoren zorg er dan voor dat de vloer een eigen, gescheiden temperatuurregeling krijgt, die op de verdeelunit van de vloer werkt en niet op de ketel. Anders krijgt u de andere kamers in huis nooit meer warm.

Vloerverwarmingspomp, verdeelunit

Uw vloerverwarming heeft altijd een extra circulatiepomp nodig. Deze is meestal tussen de 75 en 120 Watt, is meestal een onderdeel van de verdeelunit en loopt vrijwel continu. daardoor zal uw elektra-rekening met tussen de € 75 en €100 per jaar stijgen.

Elektrische Vloerverwarming

Is elektrische vloerverwarming een goede optie?

Ja, het voordeel is dat u altijd en onder alle omstandigheden 100% rendement van de elektrische energie heeft. Alle stroom wordt omgezet in warmte in de vloer. De verbruikskosten zijn doorgaans lager dan bij een gasgestookte CV ketel met radiatoren. Vooral ook omdat iedere kamer zijn eigen verwarming heeft. En dus eigenlijk nooit alle verwarmingen tegelijk aan staan! Hier vindt u een voorbeeld berekening van de gebruikskosten. De aanleg en aanschaf is meestal aanzienlijk voordeliger dan vloerverwarming op de CV ketel.. Het is onderhoudsvrij en in bijna alle gevallen heeft u geen hogere aansluitwaarde in de meterkast nodig! (Zie capaciteitstarief).

Modulerende regeling voor elektrische vloerverwarming

Er is voor elektrische vloerverwarming nu ook een modulerende regeling  verkrijgbaar, ModuSet, die de stroomkosten nog eens fors kan verlagen. (De ModuSet is een temperatuurgestuurde proportionele vermogensregeling speciaal ontwikkeld voor elektrische vloerverwarming). Elektrische vloerverwarming is er in 230 Volt. De 24 Volt (laagspanning) uitvoeringen zijn inmiddels bijna geheel van de markt verdwenen. Wanneer u een grotere ruimte (b.v. woonkamer) van elektrische vloerverwarming wilt voorzien, kies dan voor de 230 Volt uitvoering. Bij de 24 Volt versies krijgt u anders te maken met grote transformatoren, die niet te regelen en zelfs niet te schakelen zijn. Deze transformatoren geven ook relatief grote verliezen (stromen tot meer dan 40 Ampere) en kunnen bij (te) vaak schakelen gemakkelijk oververhit raken en/of problemen geven met andere elektrische apparatuur in huis. Alleen al daarom zijn 24 Volt installaties niet veiliger dan 230 Volt installaties. De 230 Volt installaties laten zich juist heel goed en gemakkelijk regelen, zeker als u een heel huis ermee wilt uitvoeren. Dit laatste wordt vaker gedaan dan u wellicht denkt. U bespaart zich de kosten van een complete CV installatie plus het jaarlijks onderhoud ervan. Uw warmwater voorziening en koken kan ook allemaal elektrisch. Wist u b.v. dat de elektrische doorstroomverwarmer een rendement heeft van minimaal 95%? Elektrische verwarming is een echt alternatief voor iedereen die van het gas af wil!

U bent hier: Home » Alles over de CV ketel en tips voor zuinig verwarmen